Zeg dat je gaat eten bij een ‘sterrenrestaurant’ en iedereen weet meteen wat dat betekent: dineren op het hoogste niveau. Een Michelinster is het ultieme kenmerk van culinaire uitmuntendheid. Ze worden toegekend aan restaurants die als bijzonder kwalitatief hoogwaardig worden beoordeeld. Restaurants die aan de beoordeling voldoen kunnen tot wel drie sterren verdienen en de onderscheiding is door chefkoks over de hele wereld felbegeerd. Maar het hebben van een Michelinster zegt meer dan alleen of het eten lekker smaakt. Hoe verdient een restaurant nu eigenlijk een Michelinster?
Wat is een Michelinster eigenlijk?
Om die vraag te beantwoorden moeten we even terug in de tijd, naar 1900 om precies te zijn. Toen kwam namelijk de eerste Michelingids uit. Er waren pas een paar honderd auto’s in Frankrijk en voor de bezitters van die auto’s werd een jaarlijkse gids uitgebracht vol handige weetjes. Er stond in hoe je een band moest wisselen of repareren, waar je benzinestations kon vinden, waar je de auto kon laten repareren en: waar je onderweg een lekker restaurant kon vinden. Naarmate de auto steeds meer te zien was in het straatbeeld, werden er er ook steeds meer Michelingidsen gelezen. Het concept groeide uit tot de befaamde Michelingids die we vandaag kennen door het toevoegen van een sterrensysteem tussen 1926 en 1931. En het doel is al die tijd hetzelfde gebleven: een Michelinster zegt iets over de kwaliteit van de keuken.
Als een restaurant een Michelinster krijgt, dan is het ‘een keuken van hoge kwaliteit’ en ‘een stop waard’. Een geweldige onderscheiding voor de betreffende chefkok natuurlijk, maar bovenal dienen de sterren als indicatie voor de gast. Met behulp van een Michelinster weten gasten of ze bij een restaurant van hoge kwaliteit dineren. De sterren worden jaarlijks vergeven en, belangrijk: een eenmaal verworven ster kan vastgehouden- maar ook verloren worden als een restaurant niet meer aan de strenge kwaliteitseisen voldoet.
Een Michelinster is overigens wat anders dan een Millau beoordeling. In deze gids wordt aan de hand van een puntensysteem het restaurant beoordeeld. Vanaf 10 punten is een plek in de gids verdiend, en wanneer een restaurant 19 of 20 punten heeft, behoort het tot de absolute top. Hoewel in Frankrijk al vrij bekend, is de Millau gids in Nederland nog aan de weg aan het timmeren.
Eén, twee of zelfs drie Michelinsterren
In 1926 kon een restaurant alleen één ster krijgen. In 1931 werd daar een gradatie aan toegevoegd die we tot vandaag de dag kennen. Een restaurant kan één, twee of drie sterren verdienen, waarbij elke classificatie een overtreffende trap van de vorige is:
- Eén ster: ‘Een keuken van hoge kwaliteit en een stop waard’ volgens Michelin zelf
- Twee sterren: worden toegekend wanneer volgens Michelin de persoonlijkheid en het talent van de chef terugkomt in de gerechten. Daarnaast moet het eten “verfijnd en inspirerend” zijn.
- Drie sterren: worden gegeven aan chef-koks die op het allerhoogste niveau koken. Michelin betiteld de kookkunsten van deze koks als een ‘kunstvorm’.
Hoe kan een restaurant een Michelinster verdienen?
Een Michelinster is vanzelfsprekend niet makkelijk verdiend. De sterren worden vergeven aan de hand van geheime inspecties door anonieme deskundigen die bekend staan als de ‘Michelin inspecteurs’. De inspecteurs mogen zelf geen contact met de pers hebben, zijn zeer gepassioneerd en goed geïnformeerd over eten en doen zich voor als gewone gast. Alle restaurants worden aan de hand van dezelfde criteria beoordeeld.
Er wordt vooral gelet op de kwaliteit van de ingrediënten, de kooktechnieken en vooral natuurlijk de smaak. Er wordt louter op de kwaliteit van de keuken gelet, dus bediening, aankleding van het restaurant en sfeer tellen niet mee. En als je dacht dat een ster met één bezoek verdiend kan zijn heb je het mis. Een inspecteur komt minimaal drie, maar soms wel zes keer terug. Vervolgens wordt er een collega inspecteur gebrieft die ook tot een beoordeling komt. Als de inspecteurs gezamenlijk tot overeenstemming komen kan er een ster worden toegekend. Vervolgens wordt besloten of het om één, twee of drie sterren gaat. Ook kan er een ‘Bib Gourmand’ prijs worden toegekend aan restaurants die niet sterwaardig zijn, maar wel eten van goede kwaliteit voor een betaalbare prijs aanbieden.
Hoewel de eer van een ster toekomt aan de chef, wordt de ster aan het restaurant, niet aan de chef gegeven. Het krijgen van een ster is best een unicum. Veruit de meeste restaurants worden niet goed genoeg bevonden voor het halen van één ster, laat staan twee of drie sterren. Bovendien kan een eenmaal verworven ster bij een volgende beoordeling dus ook weer worden verloren.
Nederlandse sterrenrestaurants
Nederland telde in 2021, 93 restaurants met één ster (bron). Als je bedenkt dat er in Nederland meer dan 10.000 restaurants zijn (bron), dan tref je dus niet op elke hoek van de straat een sterrenrestaurant aan. Twee- of driesterrenbeoordelingen zijn nog veel zeldzamer. In Nederland waren dat er in 2021 respectievelijk achttien en twee. De Librije is misschien wel het bekendste sterrenrestaurant van Nederland. Met drie sterren kan in dit restaurant van Jonnie en Thérèse Boer in Zwolle gedineerd worden op hoog niveau. In Gelderland, waar restaurant de Kromme Dissel een Michelinster heeft, stond in de persoon van Angélique Schmeinck twaalf jaar lang een vrouwelijke chef kok aan het roer. Een unicum, want veruit de meeste Michelinsterren worden nog altijd vergeven (bron) aan mannen. In 2000 heeft Angélique de Gelderse keuken verlaten om op een nóg hoger niveau te gaan koken.
Dineren op het állerhoogste niveau
In 2003 is CuliAir door Angélique Schmeinck opgericht. Een zwevend restaurant waar zowel letterlijk als figuurlijk op het hoogste niveau gedineerd kan worden. CuliAir is een uniek concept waarbij culinaire gerechten gecombineerd wordt met een vaart in een luchtballon die tot een heus restaurant is omgebouwd. Zo worden de zintuigen maximaal geprikkeld en is de ambiance onvergelijkbaar met elk ander restaurant. Terwijl het vis en vlees gaart in de hitte van de luchtballon, geniet het gezelschap van voortreffelijke wijnen, unieke gerechten en een steeds veranderend landschap. Laverend tot op hoogtes van wel twee kilometer, dineer je bij CuliAir écht op het állerhoogste niveau.